شیوه های تدبر در قرآن از منظر روایات

پایان نامه
چکیده

تدبر در قرآن، به معنای تأمل، تتبع دقیق و مداوم در آیات، به منظور شناخت جزئیات معانی و مفاهیم و رهنمودهای الهی است، تا از طریق عملی کردن آن‎ها در مسیر بندگی؛ تعالی و سعادت دنیوی و اخروی فراهم آید. بی‎تردید فرایند فهم و تدبر باید در چارچوب یک رشته اصول و قواعد و شیوه‎هایی متقن صورت پذیرد، تا هدف مطلوب حاصل شود. با توجه به جایگاه ویژ? سنت در تبیین قرآن، روش معیاری که باید در فهم و تدبر آیات به عنوان الگو قرار گیرد، روش تفسیری معصومان(ع) است. یکی از نقش‎های کاربردی روایات، همین روش‎شناسی شیوه‎های اهل بیت(ع) در فهم و تبیین آیات است، که می‎توان ریشه‎ها و مبانی معارف و علوم قرآنی را در تعالیم ایشان یافت. از منظر روایات تفسیری، شیوه‎های تدبر در دو مرحل? اساسی بررسی ادبی و مفهومی قابل ارزیابی است، که پس از شناخت معانی ظاهری آیات، فهم لایه‎های مفهومی و سپس باطنی، امکان پذیر می‎باشد. به منظور کاربردی شدن این مراحل، قواعدی، چون، تبیین قرآن به قرآن، قاعد? سیاق، قاعد? جری و تطبیق، استفاده از تمثیل و تصویرسازی آیات قابل استخراج است.

منابع مشابه

شیوه مطلوب قرائت قرآن کریم از منظر روایات معصومان با رویکرد انتقادی به شیوه های جدید

در منابع دینی در موضوع قرائت قرآن روایات زیادی وجود دارد. با توجه به مجموع روایاتی که در شریعت مقدس به چشم می خورد، پی می بریم که مراد شارع از تلاوت صحیح و با رعایت آداب چه تلاوتی است؛ از یک طرف، امر به تغنی در برخی روایات به دلیل اشتباه ریشه غنا با اِستغنا مورد استدلال برخی قرار گرفته است و از طرفی دیگر، عدم تعریف واضح از کلماتی مانند ترجیع و طرب، باعث ایجاد اختلافات زیادی میان علما شده است. در...

متن کامل

بازکاوی «تدبر» در قرآن

«تدبر» اصطلاح ویژه ای است که کلام وحیانی، آن را تنها برای غور و ژرف اندیشی در کل قرآن برگزیده است، و کاربردی جز در قرآن شناسی ندارد. در محافل و منابع قرآنی و در حلقه های تفسیر، کلام و اخلاق، تا به حال از واژه تدبر و از ریشه و مشتقات و مفهوم آن، سخن بسیار رفته است، اما چه بسا که در مفهوم شناسی آن، درتعابیر مترادف گونه ای همچون: تفکر، تعقل، تفقه، تذکر، آینده نگری و نیوشیدن کلام حق با جان و دل متو...

متن کامل

عبودیت از منظر قرآن و روایات

انسان خلق شده تا بندگی کند، خداوند و عظمتش را بی واسطه دریابد، در صفحه‌ی روزگار خود را از هرگونه قید و شرطی آزاد سازد، خویش را در محضر حق دیده و از طمع و افت‌های راه دوری جوید. مصادیق بندگی همانا عبادات است و شامل نماز، روزه، جهاد، حج، خمس، زکاه، امر به معروف و نهی از منکر، تولی و تبری است. مسلمان باید آنها را سرلوحه‌ی واجبات خود دانسته و به آن‌ها یقیناً عمل کند. باید از ابزار و ...

متن کامل

بکاء ممدوح از منظر قرآن و روایات

بکاء از جمله احوال انسانی است که ظاهر و باطنی دارد. ظاهر آن، امری فیزیولوژیک است و باطن آن همان عوامل درونی و عاطفی مربوط به روح آدمی است. گریه همانند خنده یکی از نعمت‌های بزرگ الهی به انسان است و در زندگی و رشد افراد عملکردهای متفاوت دارد. مقالة حاضر با هدف شناسایی و بیان جایگاه بکاء ممدوح در قرآن و روایات تدوین شده است. اسلام برای بکاء ممدوح اهمیّت خاصّی قائل شده است و برای آن جایگاه ویژه‌ای در...

متن کامل

هوش معنوی از منظر قرآن و روایات

امروزه مطالعات مربوط به معنویت با مفهوم هوش عمیقاً گره خورده‌است و بررسی و تحقیق در این حوزه از مفاهیم چالش‌برانگیز محسوب می‌شود. ساختار هوش معنوی، جنبه‌های ذهنی معنویت را با کاربرد عینی هوش ترکیب کرده، با استفاده از مفاهیم روان‌شناسی، زیست‌شناسی، مذهب و معنویت دو عنصر اساسی "توانایی" و "معنویت" را به صورت درهم تننیده بیان می‌کند. هدف اساسی پژوهش حاضر، بررسی روان‌شناختی هوش معنوی و جستجو، شناسای...

متن کامل

شیوه مطلوب قرائت قرآن کریم از منظر روایات معصومان با رویکرد انتقادی به شیوه‌های جدید

در منابع دینی در موضوع قرائت قرآن روایات زیادی وجود دارد. با توجه به مجموع روایاتی که در شریعت مقدس به چشم می‌خورد، پی می‌بریم که مراد شارع از تلاوت صحیح و با رعایت آداب چه تلاوتی است؛ از یک طرف، امر به تغنی در برخی روایات به دلیل اشتباه ریشه غنا با اِستغنا مورد استدلال برخی قرار گرفته است و از طرفی دیگر، عدم تعریف واضح از کلماتی مانند ترجیع و طرب، باعث ایجاد اختلافات زیادی میان علما شده است. در...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده الهیات

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023